轍又奏曰:「竊見方今雖未大治,而祖宗綱紀具在,州郡民物粗安。 若大臣正己平心,無生事要功之意,因弊修法,為安民靖國之術,雖有異黨,誰不歸心?但患朝廷舉事類不審詳。 曩者黃河北流,正得水性,而水官穿鑿,欲導之使東,移下就高,汩五行之理。 及陛下遣使按視,知不可為,猶或固執不從。 經今累歲,回河雖罷,減水猶存,遂使河朔生靈,財力俱困。 今者西夏、青唐外皆臣順,朝廷招徠之厚,惟恐失之。 而熙河將吏,創築二堡以侵其膏腴,議納醇忠以奪其節鉞,功未可覬,爭已先形。 朝廷雖知其非,終不明處置,若遂養成邊釁,關陝豈復安居!如此二事,則臣所謂宜正己平心,無生事要功者也。 昔嘉佑以前,鄉差衙前,民間常有破產之患。 熙寧以後,出賣坊場以僱衙前,民間不復知有衙前之苦。 及元佑之初,務于由舊,一例復差,官收坊場之錢,民出衙前之費,四方驚顧,眾議沸騰。 尋知不可,旋又復僱,去年之秋,又復差法。 且熙寧僱役,三等人戶,並出役錢。 上戶以家產高強,出錢無藝,下戶昔不充役,亦遣出錢;故此二等人戶,不免咨怨。 至于中等,昔既已自差役,今又出錢不多,僱法之行,最為其便。 罷行僱法,上下二等欣躍可知,唯是中等則反為害。 如畿縣中等之家,例出役錢三貫,若經十年,為錢三十貫而已。 今差役既行,諸役手力,最為輕役;農民在官,日使百錢,最為輕費。 然一歲之用,已為三十六貫,二年役滿,為費七十餘貫。 罷役而歸,寬鄉得閒三年,狹鄉不及一歲。 以此較之,則差役五年之費,倍于僱役十年。 賦役所出,多在中等,故天下皆思僱而厭差。 如此二事,則臣所謂宜因弊修法,為安民靖國之術者也。 四事不去,如臣等輩,猶知其非,而況於心懷異同,志存反覆,幸國之失,有以藉口者乎?恐彼已默識於心,多造謗議,待時而發,以搖撼眾聽矣。 伏乞宣諭宰執,事有失當,改之勿疑,法或未完,修之無倦。 苟民心既得,則異議自消,海內蒙福,上下攸同,豈不休哉!」 秋,七月,遼主如黑嶺。 乙酉,夏人來言畫疆界者不以綏州例,詔曰:「已諭邊臣如約矣。 夏之封界,當亦體此。 」 始,元豐所定吏額,主者苟悅群吏,比舊額幾數倍。 朝廷患之,命量事裁減。 吏有白中孚者,告蘇轍曰:「吏額不難定也。 昔流內銓,今侍郎左選也,事繁莫過于此。 昔銓吏止十數,今左選吏至數十,事不加舊而用吏數倍者,昔無重法、重祿、吏通賕賂,則不欲人多以分所入,故竭力辦事,勞而不避。 今行重法,給重祿,賕賂比舊為少,則不忌人多而幸于少事。 此吏額多少之大要也。 舊法以難易分七等,重者至一分,輕者至一厘以下,積若干分為一人。 今誠取逐司兩月事,定其分數,則吏額多少之限,無所逃矣。 」轍以其言為然,乃具以白執政,請據實立額,俟吏之年滿轉出或事故死亡者勿補,及額而止,不過十年,自當消盡。 執政然之,遂申尚書省。 後數月,諸司所供文字皆足,因裁損成書,以申三省。 左仆射呂大防得其書,大喜,欲此事必由己出,別將詳定。 任永壽,本諸司吏也,為人精悍而滑,嘗預知元豐吏額事,每奏入,獨能言其曲折。 大防悅之,即于尚書省創立吏額房,使永壽與吏數輩典之。 凡奏上行下,皆大防自專,不復經由兩省。 一日,內降畫可二狀付中書,其一吏額也。 省吏白中書侍郎劉摯,請封送尚書省,摯曰:「當時文書錄黃過門下,今封過也。 」對曰:「尚書省以吏額事,必徑下本省已久,今誤至此。 」摯曰:「中書不知其它,當如法令。 」遂作錄黃。 永壽見錄黃,愕然曰:「兩省初不與,乃有此邪?」即白大防,乞兩省各選吏赴局同領其事。 大防具以語摯,摯曰:「中書行錄黃,法也,豈有意與吏為道地?今乃使就都省分功,何邪?」吏額事行畢,永壽等推恩有差。 永壽急於功利,勸大防即以吏額,日裁損吏員,仍以私所好惡變易諸吏局次。 吏被排斥者,紛然詣御史台訴不平。 台官因言永壽等冒賞徇私,不可不懲,諫官繼以為言。 永壽等既逐,而吏訴額祿事終未能決。 時轍方為中丞,具言:「後省所詳定,皆人情所便,行之甚易,而吏額房所改,皆人情所不便,守之最難。 且大信不可失,宜速命有司改從其易,以安群吏之志。 」大防知眾不服,徐使都司再加詳定,大略如轍前議行之。 劉摯初以吏額房事與呂大防議稍不合,已而摯遷門下侍郎。 及台諫共攻大防,大防稱疾不出。 摯每于上前開陳吏額本末曰:「此皆被減者鼓怨,言路風聞過實,不足深譴。 」大防它日語人曰:「使上意曉然不疑,劉門下之力居多。 」然士大夫趨利者交鬥其間,謂兩人有隙,於是造為朋黨之論。 摯語大防曰:「吾曹心知無它,然外議如此,非朝廷所宜有,願引避。 」大防曰:「行亦有請矣。 」庚寅,奏事畢,摯少留,奏曰:「臣久處近列,器滿必覆,願賜骸骨,避賢者路。 」既退,連上章,出就外第,期必得請。 帝遣中使召摯入對,太皇太后諭曰:「侍郎未得出,須官家親政然後可去。 」使者數輩趣入視事,摯不得已受命。 未幾,呂大防辭位,亦不許。 及摯遷右仆射,與大防同列,未滿歲,言者爭詆摯,摯尋罷。 朋黨之論,遂不可破,其釁蓋自吏額始。 八月,丙午,右正言劉唐老言:「伏睹《大學》一編,論入德之序,願詔經筵之臣,訓釋此書上進,庶于清燕之閒,以備觀覽。 」從之。 第459頁完,請繼續下一頁。喜歡 大作家 wreador.com 作品,請記得按讚、收藏及分享
音調
1.1
速度
0.1
音量
-0.15
語言
返回
螢幕關閉後,Chorme瀏覽器會中斷朗讀,
開車聆聽,不建議使用Chorme瀏覽器。