○糊名國家設科之意,本以求才。 今之立法則專以防好為主,如彌封、謄錄一切之制是也。 考之唐初,吏部試選,人皆糊名,令學士考判。 武後以為非委任之方,罷之。 貞元中,陸贄知貢舉,訪士之有才行者于翰林學士梁肅,肅曰:「崔群雖少年,他日必至公輔。 」果如其言。 太和初,禮部侍郎崔郾試迸士東都,吳武陵出杜牧所賦《阿房宮辭》,請以第一人處之,傳》,此知其賢而進之也。 張昌齡舉進士,與王公治齊名,皆為考功員外郎王師旦所絀。 太宗問其故,對曰:「昌齡等華而少實,其文浮靡,非令器也。 取之則後生勸慕,亂陛下風雅。 」帝然之。 溫庭筠苦心硯席,尤長於詩賦。 初舉進士,至京師,人士翕然推重。 然士行塵雜,不修邊幅,能逐弦吹之音,為側艷之詞,公卿家無賴子弟裴誠、令狐氵高之徒,相與υ飲,酣醉終日。 由是累年不第。 羅隱有詩名,尤長於詠史,然多譏諷,以故不中第。 此知其不可而退之也。 《宋史‧陳彭年傳》言:「景德中,彭年與晁迥同知貢舉,請令有司詳定考試條式。 真宗命彭年與戚綸參定,多革舊制,專務防閒。 其所取者不複選擇文行,止較一日之藝,雖杜絶請託,然置甲等者或非人望。 」《宋白傳》言:「初,陳彭年舉進士,輕俊,喜謗主司。 白知貢舉,惡其為人,黜落之,彭年憾焉。 後居近待,為貢舉條制,多所關防,蓋為白設也。 」《山堂考索》同。 蓋昔之取士,雖程其一日之文,亦參之以平生之行,而鄉評士論一皆達于朝廷。 故《王旦傳》言:「翰林學士陳彭年,呈政府科場條目,旦投之地,曰:『內翰得官幾日,乃欲隔截天下進士!』彭年皇恐而退。 」而范仲淹、蘇頌之議,並欲罷彌封、謄錄之法,使有司考其素行,以漸復兩漢選舉之舊。 夫以彭年一人之私,而遵之為數百年之成法,無怪乎繁文日密,而人材日衰。 後之人主非有重門洞開之心胸,不能起而更張之矣。 《冊府元龜》「唐憲宗元和二年十二月,敕自今以後,州府所送進士,如跡涉疏狂,兼虧禮教,或曾為官司科罰,或曾任州府小使一事,不合人清流者,雖薄有詞藝,並不得申送。 如舉送以後事發,長吏停見任及已停替者殿二年,本試官及司功官並貶降。 」是進一不肖之人,考試之官皆有責焉。 今則藉口于糊名,而曰:「吾衡其文,無由知其人也。 」是教之崇敗行之人而代為之追其罪也。 《容齋四筆》曰:「唐世科舉之柄,顓付之主司,仍不糊名。 又有交朋之厚者為之薦達,謂之通榜。 故其取人也,畏于譏議,多公而審,亦或脅于權勢,或撓于親故,或累于子弟,皆常情所不能免者。 若賢者臨之,則不然。 未引試之前,其去取高下固已定於胸中矣。 韓文公《與詞部陸員外書》曰:‘執事之與司貢士者相知誠深矣,彼之所望于執事、執事之所以待乎彼者,可謂至而無問矣。 彼之職在乎得人,執事之志在乎迸賢。 如得其人而授之,所謂兩得。 愈之知者有侯喜、侯雲長、劉述古、韋群玉此四者皆可以當首薦而極論者,期于有成而後止可也。 沈杞、張宏。 尉遲汾、李紳、張後餘、李翊,皆出群之才,與之足以收人望而得才實。 主司廣求焉,則以告之可也。 往者陸相公司貢士,愈時幸在得中,所與及第者皆赫然有聲。 原其所以,亦由梁補闕肅、王郎中礎佐之,梁舉八人無有失者,其餘則王皆與謀焉。 陸相待王與梁如此不疑也,至今以為美談。 」此書在集中不注歲月。 按《摭言》云:「貞元十八年,權德輿主文,陸慘員外通榜,韓文公薦十人于亻參,權公凡三榜,共放六人,徐不出五年內皆捷。 」以《登科記》考之,貞元十八年,德輿以中書舍人知舉,放進士二十三人,尉遲汾、侯雲長、韋紓、沈妃、李翊登第。 十九年,以禮部侍郎放二十人,侯喜登第。 永貞元年,放二十九人,劉述古登第。 通三榜,共七十二人,而韓所薦者預其七。 元和元年,崔下放李紳。 三年,又放張後餘、張弘。 皆與《摭言》合。 ○搜索《舊唐書‧李揆傳》「乾元初,兼禮部侍郎,言主司取士,多不考實,徒峻其堤防,索其書策。 殊不知藝不至者,居文史之囿,亦不能搞辭,深昧求賢之意也。 及試進士,請于庭中設《五經》諸史及《切韻》本於床,引貢生謂之曰:『大國選士,但務得才,經籍在此,請恣尋檢。 』」 《舒元輿傳》「舉進士,見有司鈎校苛切,因上書言:『自古貢士,未有輕於此者。 且宰相公卿由此出,而有司以隷人待之。 羅棘遮截,疑其為好,非所以求忠直也。 』又言『國朝校試,窮微探隱,無所不至,士至露頂跣足以科場,此先輩所以有投槧而出者。 然狡偽之風所在而有,試者亞,而犯者眾,桁楊之辱不足以盡辜。 如主司真具別鑒,懷藏滿篋,亦復何益?故搜索之法,只足以濟主司之所短,不足以顯才士這所長也。 』」 今日考試之弊,在乎求才之道不足,而防好之法有餘。 宋元初,御史中丞劉摯上言:「治天下者,遇人以君子長者之道,則下必有君于長者之行應于上。 若以小人遇之,彼將以小人自為矣。 況以此行于學校之間乎?誠能反今日之弊,而以教化為先,賢才得而治具張,不難致也。 」 《金史》:「泰和元年,省臣奏:『搜簡之法雖嚴,至于解發袒衣,索及耳鼻,殊失待士之禮。 放大定二十九年已嘗依前故事,使就沐浴,官置衣為之更之,既可防濫,且不虧禮。 』從之。 」 第138頁完,請繼續下一頁。喜歡 大作家 wreador.com 作品,請記得按讚、收藏及分享
音調
1.1
速度
0.1
音量
-0.15
語言
返回
螢幕關閉後,Chorme瀏覽器會中斷朗讀,
開車聆聽,不建議使用Chorme瀏覽器。